Kompostowanie w domu lub mieszkaniu to prosty i ekologiczny sposób na przetwarzanie odpadów organicznych w wartościowy nawóz. Z poradnika dowiedz się, jak założyć mini kompostownik, co do niego wrzucać i jak dbać o prawidłowy proces kompostowania. Dowiesz się także, jak wykorzystać gotowy kompost do nawożenia roślin.
Zalety kompostowania w domu lub mieszkaniu
Kompostowanie w domu lub mieszkaniu pozwala na zagospodarowanie kuchennych i ogrodowych odpadów organicznych zamiast wyrzucania ich do śmieci. Dzięki temu zmniejszamy ilość śmieci trafiających na wysypiska, realizując ideę zero waste i chroniąc środowisko.
Kompostowanie jest też elementem obiegu zamkniętego – z odpadów powstaje cenny nawóz, który z kolei służy do uprawy roślin. W ten sposób oszczędzamy zasoby naszej planety.
Inną zaletą jest łatwy dostęp do nawozu organicznego – kompostu, który można wykorzystać do użyźniania gleby w doniczkowych roślinach, na balkonie, tarasie czy w ogrodzie.
Jak założyć mini kompostownik w mieszkaniu?
Dobór odpowiedniego pojemnika
Aby założyć mini kompostownik w mieszkaniu, należy najpierw wybrać odpowiedni pojemnik. Dobrym wyborem będzie plastikowe lub drewniane pudełko o pojemności około 20-40 litrów. Ważne, aby pojemnik miał otwory wentylacyjne w ściankach oraz dnie, aby zapewnić dopływ powietrza do kompostu. Można też wykorzystać specjalne skrzynki lub kosze do kompostowania przeznaczone do użytku wewnątrz pomieszczeń.
Gdzie ustawić kompostownik
Kompostownik w mieszkaniu najlepiej ustawić w kuchni lub na balkonie, gdzie jest dostęp do światła słonecznego i świeżego powietrza. Ważne, aby wybrać stabilne, płaskie miejsce, gdzie nic nie będzie przeszkadzało w swobodnym dostępie do kompostownika. Nie zaleca się ustawiania kompostownika w łazience czy sypialni ze względu na możliwy nieprzyjemny zapach podczas rozkładu odpadów.
Co wrzucać do kompostownika
Do domowego kompostownika można wrzucać rozmaite odpady organiczne powstające w kuchni, takie jak: resztki warzyw i owoców, skorupki jaj, fusy z kawy i herbaty, zwiędłe kwiaty cięte, skoszoną trawę (w niewielkich ilościach). Należy unikać mięsa, nabiału, tłuszczów zwierzęcych, które mogą powodować nieprzyjemny zapach i przyciągać owady.
Jak dbać o prawidłowy przebieg procesu
Aby proces kompostowania przebiegał prawidłowo, trzeba dbać o kilka kwestii. Przede wszystkim ważne jest systematyczne napowietrzanie kompostu poprzez mieszanie odpadów widłami lub belką. Należy także kontrolować wilgotność – kompost powinien być lekko wilgotny, bez zastoisk wody. W razie potrzeby trzeba podlewać go niewielką ilością wody. Optymalna temperatura dla rozkładu wynosi około 20-40 stopni Celsjusza. Proces kompostowania w domowych warunkach trwa około 2-5 miesięcy. Gdy kompost stanie się ciemny i ziemisty, będzie gotowy do wykorzystania jako nawóz do roślin doniczkowych.
Gotowe modele kompostowników do mieszkania
Kompostowniki z zamkniętą obudową
Są to zazwyczaj niewielkie pojemniki lub skrzynki z plastiku, drewna lub stali nierdzewnej. Ich zaletą jest szczelna konstrukcja, która ogranicza rozprzestrzenianie się zapachów. Wymagają jednak regularnego mieszania i kontroli wilgotności kompostu.
Modele z systemem wentylacji
Wyposażone są w otwory wentylacyjne i niewielki wentylator. Umożliwia to lepszą cyrkulację powietrza, dostęp tlenu i kontrolę temperatury.
Kompostowniki z wkładami
Składają się z zewnętrznej obudowy, w której umieszcza się wymienne wkłady (kasety) z bioodpadami. Ułatwia to pracę przy kompoście i pozwala na szybką rotację poszczególnych partii kompostu.
Belki i kosze kompostowe
To proste konstrukcje w kształcie pojemnika lub belki z otwartymi ściankami. Ich zaletą jest łatwość dostępu do kompostu przy pomocy łopaty lub wideł. Wadą – mniejsza kontrola procesu i możliwe zapachy.
Obudowy z dżdżownicami
To specjalne kompostowniki, w których oprócz standardowych składników umieszcza się kolonię dżdżownic. Przyspieszają one rozkład materii organicznej.
Kryteria doboru odpowiedniego kompostownika do domu lub mieszkania
Wybierając kompostownik do mieszkania, warto kierować się kilkoma kryteriami:
- Pojemność – należy dobrać pojemność do ilości wytwarzanych bioodpadów. Standardowo w mieszkaniu wystarczy kompostownik o pojemności ok. 300 l.
- Materiał – najlepsze są kompostowniki z tworzywa sztucznego lub stali nierdzewnej, gdyż nie gniją i są łatwe do utrzymania w czystości.
- Wentylacja – konieczna jest dobra cyrkulacja powietrza, aby zapewnić dostęp tlenu dla mikroorganizmów.
- Kontrola wilgotności – kompostownik powinien umożliwiać kontrolę poziomu wilgoci w kompoście.
- Łatwość pracy – istotne są: łatwy dostęp do wnętrza, możliwość mieszania i przerzucania kompostu.
- Cena – gotowe modele do mieszkań nie należą do najtańszych (ceny od 300 zł w górę). Warto jednak pamiętać o korzyściach, jakie daje recykling i oszczędność na nawozach.
Podsumowując, kompostowniki do mieszkania to wygodny sposób na obróbkę bioodpadów we własnym domu. Pozwalają produkować wartościowy i ekologiczny nawóz bez zbędnych kosztów i wysiłku. Warto więc rozważyć taką inwestycję.
Jak poprawić jakość domowego kompostu?
Aby uzyskać wysokiej jakości kompost, należy zadbać o:
- Różnorodność dodawanych materiałów – zarówno zielonych, jak i brązowych
- Właściwe proporcje węgla i azotu – optymalny stosunek to 30:1
- Dobrą strukturę – luźna konsystencja ułatwia dostęp powietrza
- Odpowiednią wilgotność – materiał powinien być lekko wilgotny
- Wentylowanie – co jakiś czas należy kompost przerzucać
- Kontrolowanie temperatury – optymalna to 50-60°C
Regularne mieszanie składników, odpowiednia wilgotność i napowietrzanie przyspieszają rozkład materii organicznej i poprawiają jakość kompostu.
Do czego i kiedy stosować kompost?
Kompost uzyskany z domowego kompostownika można stosować do nawożenia roślin przez cały sezon wegetacyjny. Najlepiej wymieszać go z ziemią tuż przed siewem nasion lub sadzeniem roślin. Można też dodawać kompost bezpośrednio do ziemi w doniczce przy przesadzaniu roślin.
Kompost sprawdzi się przy uprawie warzyw, ziół, krzewów i drzew owocowych oraz roślin ozdobnych. Dostarcza im cennych składników odżywczych, minerałów i enzymów. Poprawia też strukturę i właściwości gleby.