Jean-François Millet to jeden z najważniejszych francuskich malarzy i rzeźbiarzy XIX wieku. Jego dzieła poruszające tematykę wiejską zwróciły uwagę artystów, krytyków i kolekcjonerów na całym świecie. W artykule przyjrzymy się życiu i twórczości Milleta, zaczynając od jego dzieciństwa i młodości, a kończąc na wpływie jego dzieł na sztukę współczesną.
Wczesne lata życia
Jean-François Millet urodził się 4 października 1814 roku we wsi Grouchy, w gminie Gréville-Hague, w Normandii. Był drugim z ośmiu dzieci Jeana-Louisa-Nicolasa i Aimée-Henriette-Adélaïde Henry Milletów. Jego ojciec był rolnikiem i młody Jean-François dorastał na farmie, co miało wpływ na późniejsze tematy jego twórczości.
Millet wykazywał zamiłowanie do rysunku już w dzieciństwie, a jego talent został dostrzeżony przez lokalnego malarza-portrecistę Bon Dumouchela, który zaoferował mu naukę sztuki. W wieku 20 lat, dzięki wsparciu mecenasa, księdza Lebrisseuxa, Millet przeniósł się do Cherbourga, gdzie uczył się malarstwa u Charlesa Langloisa.
Wkrótce potem wyjechał do Paryża, by kontynuować naukę na École des Beaux-Arts, gdzie jego nauczycielami byli m.in. Paul Delaroche i Antoine-Jean Gros.
Pierwsze sukcesy artystyczne
W 1840 roku Millet zaczął regularnie wystawiać swoje prace na Salonie Paryskim, najważniejszym wydarzeniu artystycznym we Francji. W swoich wczesnych dziełach, takich jak „Ovid banished from Rome” (1843), Millet koncentrował się na tematyce historycznej i mitologicznej, które cieszyły się dużym uznaniem w tamtym okresie.
Jednakże, Millet zaczął coraz bardziej interesować się życiem wiejskim, które znał z dzieciństwa. W 1848 roku wystawił obraz „The Winnower”, który został dobrze przyjęty przez krytyków i publiczność. To właśnie wtedy artysta postanowił skupić się na tematyce wiejskiej, która stała się znakiem rozpoznawczym jego twórczości.
Przenosiny do Barbizon
W 1849 roku, ze względu na trudną sytuację finansową, Millet przeniósł się ze swoją rodziną do Barbizon, małej wsi w lesie Fontainebleau, gdzie istniała już niewielka kolonia artystów.
W Barbizon Millet miał okazję bliżej obserwować życie rolników i rzemieślników, co stało się głównym tematem jego dzieł. Artysta zyskał uznanie jako przedstawiciel tzw. szkoły z Barbizon, grupy malarzy, którzy koncentrowali się na plenerowym malarstwie pejzażowym.
Szczyt kariery i kontrowersje
W latach 50. XIX wieku Millet tworzył swoje najbardziej znane i kontrowersyjne obrazy. Jego „Żniwiarze” (1850-1853) przedstawiali ciężką pracę rolników w sposób niezwykle realistyczny i surowy, co wzbudziło mieszane uczucia wśród odbiorców. W
1857 roku Millet namalował „Anioł Pański”, jeden z jego najbardziej słynnych dzieł, przedstawiający dwójkę rolników zatrzymujących się na chwilę modlitwy na polu. Obraz ten, chociaż uważany za wzruszający przez wielu, wywołał również kontrowersje z powodu pokazania prostych ludzi w sposób, który wcześniej rezerwowany był dla postaci religijnych.
W 1863 roku Millet wystawił „Sadzący ziemniaki”, ten obraz również wywołał kontrowersje z powodu swojego realistycznego i surowego ujęcia tematu. Mimo krytyki, Millet kontynuował swoją artystyczną drogę, pozostając wierny tematyce wiejskiej i przedstawiając ją w sposób, który ukazywał siłę, godność i uczucia prostych ludzi.
| Tytuł Dzieła | Rok Utworzenia |
|---|---|
| Siewca | 1850 |
| Wieczne błogosławieństwo | 1857 |
| Angelus | 1859 |
| Gleaners | 1857 |
| Śmierć i drabina | 1865 |
Późniejsze lata i śmierć
W ostatnich latach życia Millet nadal tworzył, choć jego zdrowie uległo pogorszeniu. Jego twórczość stała się bardziej introspektywna i medytacyjna, czego przykładem jest „Wieża strażnicza” (1871), obraz przedstawiający samotną budowlę w pejzażu. Millet zmarł 20 stycznia 1875 roku w Barbizon, mając 60 lat.
Dziedzictwo artystyczne
Jean-François Millet wywarł ogromny wpływ na sztukę XIX i XX wieku. Jego realistyczne i emocjonalne ujęcie życia wiejskiego zainspirowało wielu artystów, w tym Vincenta van Gogha, który wyrażał wielki podziw dla jego dzieł. Millet przyczynił się również do rozwoju szkoły z Barbizon, która z kolei wpłynęła na ukształtowanie impresjonizmu.
Ciekawostką jest, że Millet był również jednym z pierwszych artystów, którzy eksperymentowali z techniką pastelową, stosując ją zarówno do portretów, jak i pejzaży. Jego dzieła pastelowe cechuje niezwykła delikatność i wrażliwość kolorystyczna, która wpłynęła na późniejszych mistrzów tego medium, takich jak Edgar Degas czy Mary Cassatt.
| Wystawa/Muzeum | Lokalizacja |
|---|---|
| Musée d’Orsay | Paryż, Francja |
| Metropolitan Museum of Art | Nowy Jork, USA |
| National Gallery | Londyn, Wielka Brytania |
| Hermitage Museum | Petersburg, Rosja |
Wpływ na sztukę współczesną
Millet i jego dzieła są do dziś obecne w dyskursie sztuki współczesnej. Jego humanistyczne podejście do życia wiejskiego i zrozumienie trudów codziennej pracy znalazło odzwierciedlenie w twórczości wielu współczesnych artystów. W szczególności, malarze i fotografowie eksplorujący tematykę społeczną i ekonomiczną często odnoszą się do jego dzieł jako źródła inspiracji.